Peyzaj planlama, alan kullanımına yönelik çalışmaların yapılmasına karar verilen aşamadır. Peyzaj planlamada, planlaması yapılacak alanın peyzaj değerlerine yönelik kaynaklar toplanıp analiz
-
FİZİKİ PEYZAJ PLANLAMA AŞAMALARI
Peyzaj planlama, alan kullanımına yönelik çalışmaların yapılmasına karar verilen aşamadır. Peyzaj planlamada, planlaması yapılacak alanın peyzaj değerlerine yönelik kaynaklar toplanıp analiz çalışmaları yapılır. Peyzajları iyileştirmeye yönelik alışmalar da yapılır. Çevre çelişkilerinin oluşturduğu olumsuz etkiler ortama uygun duruma getirilir. Peyzaj planlamada alışma ölçekleri 1: 1000 –1: 50000 ve üstüdür.
Herhangi bir alana ilişkin peyzaj planlama çalışmalarında, izlenmesi gereken altı ayrı aşama vardır. Bu aşamalar,
Alan seçimi,
Sürvey çalışmaları,
Alan analizi,
Alan strüktür diyagramı,
Avan proje,
Uygulama projesi.
Kentsel alanlarda ve kırsal alanlarda yapılan planlama alışmalarında başarılı bir sonuç için bu altı aşamanın sırasıyla dikkate alınması gerekir. Peyzaj planlama aşamalarından bir veya bir kaçı dikkate alınmaksızın yapılan uygulamalarda, peyzaj planlama çalışmalarında başarılı bir sonuç alınması beklenemez. Geri dönüş olanaksız hatalar ortaya çıkar.
ALAN SEÇİMİ
Peyzaj planlama alışmalarına başlarken dikkate alınması gerekli olan ve planlamayı etkileyen en nemli aşamadır. Her iş bir alan üzerinde gerçekleşeceğinden uygun alan seçimi ile işe başlanmalıdır. Planlama ne kadar güzel olursa olsun uygun alan seçilmezse başarılı sonuç elde edilemez.
Örneğin; otoparkı olmayan bir alışveriş merkezinin ya da şehir içerisinde bulunan benzin istasyonunun peyzajı ne kadar başarılı olsa da fonksiyonel olarak uygun değildir.
Alan seçimi ile ilgili olarak fiziki planlama, bölgesel ve kentsel çevre düzenlemesi planları, kent planlama alışmaları ile harita genel müdürlüğünden elde edilecek bilgiler işe başlamadan önce sağlanmalıdır.
Arsa seçiminde dikkate alınması gerekli başlıca faktörler şunlardır;
Şehir içinde seçilecek arsaların gürültü, toz ve dumandan, endüstriyel yerleşimlerden uzak sakin yerlerde olması arzu edilir.
Alt yapının mevcut olması istenir.
Arsanın jeolojik yapısının bina inşasına, toprak yapısının da bahçe tesisine uygun olması gerekir. Çok dik, heyelan tehlikesi altındaki yamaçlar, tuzlu, bataklık ya da kumsal alanlar bahçe tesisine uygun değildir.
Bina ve bahçe tesis edilecek arsaların meyil derecesinin %5 ile 10 arasında olması gerekir. Bu tip arazilerin topoğrafik yapısı, hareketli kompozisyonlara olanak sağlar. Ancak tesviye için biraz işçilik gerekir. %10 dan daha fazla meyilli arazilerde çok hacimli ve pahalı olan kazı dolgu işleri gerekir.
Arsa parselleri değişik geometrik şekillerde olabilir. Ön cephesi çok dar veya çok geniş, arka cephesi çok derin veya derinliği olmayan arsalarda çalışmak biraz güçtür. Başarılı çalışmalar zor elde edilir.
Planlamalarda başarıyı etkileyen diğer bir faktör de arsanın büyüklüğüdür. Ev ile bahçe sahası arasında bulunması gereken asgari oran da 1/8 olarak belirlenmiştir. Örneğin, 100 metrekarelik bir ev için 800 metrekare büyüklüğünde bir arsaya gereksinim vardır.
SÜRVEY ÇALIŞAMALARI
Seçilen alan ile birlikte, bu alanın içinde ve dışında kalan her türlü güzellik bu aşamada belirlenir. Başarılı bir planlama için arazinin fiziki özelliklerini ve çevresindeki ayrıntıyı bilmek gerekir. Sürvey çalışması mutlaka seçilen alan üzerinde yani yerinde yapılmalıdır. Planlama yapılacak alanın öncelikle topoğrafik haritası elde edilir. Arazinin toprak durumu hidrolik özellikleri incelenir. Toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri, pH sı, taban suyu gibi konular plan üzerinde işaretlenir. Arazinin çevresi ile olan uzak ve yakın ilişkisi incelenir. Doğal bitki örtüsü, hayvanlar âlemi, nemli ağaçlar belirlenmelidir. Elde edilen her türlü bilgi ve verilerin plan ya da harita üzerinde gösterilmesi sonucu grafik Sürvey çalışması ortaya çıkar. Gözle görülen varlıkların yanı sıra rüzgâr, kötü koku bu grafik üzerinde işaretlenmelidir.
ALAN ANALİZİ
Arazide saptanmış olan özelliklerden, planlama amacına uygun olarak hangilerinin korunup hangilerinin eleneceğine karar verilir. Örneğin, dekoratif bir tepe korunurken çirkin inşa edilmiş bir bina gizlenmelidir.
ALAN STRÜKTÜR DİYAGRAMI (LEKE PLAN)
Kullanış amacına uygun olarak seçilmiş bir alanın eşitli fonksiyonlar için kullanma durumunun ortaya çıkarılmasında kullanılır. Örneğin, okul için merasim alanı, spor alanı, uygulama bahçesi ve otopark alanı seçilmelidir. Okul binası için uygun yer saptandıktan sonra diğer kullanımlar uygun yer ve ölçekte leke planı üzerinde belirtilir.
Leke planı
Bir bahçenin leke planı
AVAN PROJE (ÖN PROJE)
Uygun bir ölçek kullanılarak yapı ve alanlar büyüklükleri ile ortaya konur. Avan proje planlama alanının büyüklüğüne göre 1/1000, 1/500, 1/200 ve 1/100 ölçek kullanılarak hazırlanır. Avan projede özellikle uygulama maliyeti ve şartları başta olmak üzere ilgilinin isteği doğrultusunda bazı değişiklikler yapılabilir.
UYGULAMA PROJESİ (KESİN PROJE)
Avan projenin tartışma sonunda geliştirilmiş, olgunlaştırılmış ve uygulamaya hazır duruma getirilmiş son şeklidir. Kesin, ölçekli, ölçüleri belirtilmiş uygulama projesidir. Uygulama projeleri ile birlikte detay projeleri de çizilebilir (kamelya, oturma ünitesi, duvar, otopark gibi). Uygulama projeleri 1/ 200, 1/ 100 ve 1/ 50 ölçekle yapılır.
PROJEYİ ARAZİYE UYGULAMA
Projenin uygulanma aşamasıdır. Plan uygulaması sırasında şu konulara dikkat etmemiz gerekmektedir.
Önce bina ve garaj gibi büyük mimari yapı elemanlarının inşaatı gerçekleştirilir. Tesviye planına uygun olarak büyük kazı ve dolgu işleri tamamlanır. Daha sonra kanalizasyon, sulama, drenaj ve aydınlatma tesisleri ile duvar, teras, havuz, kamelya, parmaklık, merdiven, yol gibi mimari yapı elemanlarının inşaatı gerçekleştirilir. Her türlü inşaat artıkları ve molozlar temizlenir. Arazinin tüm plana uygun olarak tesviye edilir.
Peyzaj hizmetleri için İRON MADEN DANIŞMANLIK bünyesinde çalışan deneyimli Peyzaj Mimarları, ilgili konularda sizlere tüm süreçlerde danışmanlık hizmeti sunuyor.